De betekenis van het Medicijnwiel in de trouwringen van ZhaawanArt

Bekijk direct onze ringenlijnen

Ojibwe Medicine Wheel

De thematiek, vormgeving en materiaalkeuze van alle trouwringen die op deze website voorkomen zijn direct of indirect terug te leiden op één symbool: het 'Medicine Wheel' van de Ojibwe Anishinaabeg, het indiaanse volk waar trouwringen-smid Zhaawano van afstamt.

Het mashkiki waawiyeyaatig of medicijnwiel, grafisch voorgesteld als een kruis binnen een cirkel - bovenstaande afbeelding toont een simpel medicine wheel bestaande uit kiezels die in een cirkel op de grond zijn neergelegd -, kan worden beschouwd als een spiegel die alle aspecten van het menselijke leven reflecteert. In de indiaanse traditie speelt de natuur een integrale rol; het zijn daarbij vooral de landdieren, vissen en vogels die bepaalde eigenschappen en deugden weerspiegelen, die navolging verdienen. Zijn immers niet de dieren en de vogels de oudere en wijzere broeders van de mens?

Dikwijls wordt het Medicijnwiel grafisch afgebeeld als een cirkel onderverdeeld in vier parten die ieder een eigen kleur hebben. Deze kleuren, of liever gezegd de positie ervan op het Medicijnwiel, varieren van volk tot volk: zo worden bijvoorbeeld de kleuren bij de Ojibwe Anishinaabeg - het indiaanse volk waar trouwringen-designer Zhaawano van afstamt - en de kleuren bij de Lakota in spiegelbeeld ten opzichte van elkaar voorgesteld.

Het medicijnwiel als een spiegel van de ziel

De ouderen van het Anishinaabe-volk verklaren het Medicijnwiel als een weerspiegeling van zowel materiele en inmateriele zaken. Iedere persoon, idee of gebruiksvoorwerp kan in dit verband beschouwd worden als een spiegel. Een dier, maar eigenlijk ook ieder ander denkbaar levend 'wezen' - of het nu een mens is, een plant, een planeet, een steen, een natuurlijk fenomeen als een schaduw of regenboog of een novemberstorm, een landschap, een begrip, een verhaal - kan een spiegel zijn waarin je jezelf gereflecteerd kan zien. _{(Zie onderstaande afbeelding: Creator's Lesson door Ojibwe kunstenaar Chris Angeconeb.)}

Het vergt soms moed om de lessen van het Medicijnwiel te doorgronden. Een eerlijke vorm van introspectie vormt hiertoe de sleutel. Sommige zaken die het wiel terugspiegelt maken vrolijk of brengen je in een contemplatieve stemming; andere ervaringen zijn ronduit pijnlijk. Alleen wanneer je het aandurft recht in de spiegel te kijken zal je werkelijk geconfronteerd worden met je grootste zwaktes en je slechtste eigenschappen. Alleen dan zal je uiteindelijk een betere en sterkere persoon worden.

Zo vertegenwoordigt iedere steen of kiezel in het Medicijnwiel (voorgesteld als een 'Grootvader') een van de vele aspecten of objecten of personen die onderdeel uitmaken van het Grote Mysterie. Sommige van deze Grootvaders stellen mijzelf voor, in de hoedanigheid van mens of van vader of kunstenaar of trouwringen-ontwerper. Andere Grootvaders stellen jou voor, of jullie samen als geliefden of als toekomstig echtpaar. Andere Grootvaders stellen jouw verwanten of vrienden voor. Weer andere Grootvaders vertegenwoordigen een vogel, een landdier, een insect, een vis of een specie uit de platen- of bomenwereld. Anderen een arendsveer, een kiezelstrand, een woud of een heuveltop. Weer andere Grootvaders symboliseren religieuze, politieke of filosofische concepten, of zelfs complete samenlevingen of naties. Alles wat zich binnen het Grote Mysterie bevindt heeft een eigen plaats binnen het Medicijnwiel, en is onderling verbonden met, en gelijkwaardig aan, elkaar. Het Medicijnwiel, kortom, is niets anders dan de optelsom van alles wat we kennen en niet kennen. Het Medicijnwiel is, zou je kunnen zeggen, het Universum zelf.

Vlag van de Sault tribe uit Michigan

Ook in de officiële vlag van de Sault Tribe of Chippewa Indians uit noordelijk Michigan - de nazaten van de Baawitigowininiwag, de voorouders van trouwringen-smid Zhaawano - komen de kleuren van het Medicijnwiel terug - dezelde kleuren die Zhaawano toepast in veel van zijn gouden, zilveren, platina, titanium of zirkonium trouwring-ontwerpen. In het midden van de vlag, in de groen en blauw ingekleurde cirkel, is Baswenaazhi de kraanvogel afgebeeld, symbool van leiderschap en welsprekendheid, rustend op de rug van Mikinaak de schildpad, symbool van moeder aarde en communicatie. Naast de kraanvogel, eveneens in de blauwgroene cirkel in het midden, is de lijsterbesboom (mountain ash) afgebeeld. In de vier windrichtingen symboliseren Makwa de beer het noorden (vertegenwoordigd door de kleur wit), Waabooz het konijn het oosten (vertegenwoordigd door de kleur geel), Migizi de zeearend het zuiden (vertegenwoordigd door de kleur rood) en Waawaashkesh het hert het westen (vertegenwoordigd door de kleur zwart). Tenslotte wordt het embleem omsloten door een nagweyaab oftewel regenboog, een atmosferisch fenomeen dat in dit verband de kleurenpracht van het Universum symboliseert.

De kleuren

Geel symboliseert de oostelijke richting en de lente. Het is de kleur van het pad van het leven en het dagelijkse pad van de grote krijger, Giizis (de zon), die in het Oosten opkomt en in het Westen ondergaat; in de trouwringen van ZhaawanArt meestal weergegeven door de toepassing van geelgoud en gele diamant.

Rood symboliseert aarde en vuur, de zuidelijke richting en de zomer; in de trouwringen en vriendschapsringen van ZhaawanArt meestal weergegeven door het gebruik van roodgoud en roségoud, bloedkoraal of van rode edelstenen zoals robijn.

Zwart/donkerblauw symboliseert de westelijke richting, de herfst en de nacht; in de trouwringen en vriendschapsringen van ZhaawanArt meestal weergegeven door het gebruik van zwart zirkonium of zwarte diamant, of van blauwe saffier of lapis lazuli.

Wit symboliseert de noordelijke richting, bron van spiritualiteit en de winter; in de trouwringen van ZhaawanArt meestal weergegeven door de toepassing van witgoud of platina of van witte edelstenen zoals diamant.

Groen symboliseert het plantleven en alles wat groeit en bloeit; in de trouwringen van ZhaawanArt meestal weergegeven door het gebruik van groene edelstenen zoals smaragd en toermalijn.

Blauw symboliseert de lucht en het water van rivieren en meren; in de trouwringen en vriendschapsringen van ZhaawanArt meestal weergegeven door de toepassing van lichtblauwe (half)edelstenen zoals topaas, aquamarijn en turkoois.

De kleuren van de regenboog (weergegeven aan de rand van het cirkelvormige embleem) symboliseren de brug naar de geestenwereld en de kleuren van de kosmos; in de trouwringen van ZhaawanArt meestal weergegeven door de toepassing van multicolor goud of diverse edelsteencombinaties. Ook gebruikt de trouwringen-smid soms paarse amethist om de regenboog uit te beelden.

De symbolen

Mikinaak de Schildpad vertegenwoordigt moeder aarde die de mensen voedt en ondersteunt met haar vruchtbaarheid, bestendigheid en generositeit en is daarom - in het blauwgroen - in het midden van het wiel geplaatst. Ook staat Mikinaak symbool voor communicatie en ideeënuitwisseling tussen verschillende werelden en wezens, van zowel de menselijke en niet-menselijke categorie.

Baswenaazhi de Kraanvogel vertegenwoordigt leiderschap, welsprekendheid en richting. De stem van Baswenaazhi is uniek, ze klinkt maar zelden. Maar zodra Baswenaazhi spreekt luistert iedereen. Hij voert het woord voor alle andere totemclans van het volk. Om deze reden is hij op de rug van de schildpad geplaatst, in het middelpunt van het wiel.

Makoninagaawanzh (de lijsterbesboom) geldt, net als de witte cederconifeer, als een heilige boom bij de Ojibweg van Baawiting (Sault Ste. Marie). Zijn bladeren, bessen en schors dienen als medicijn. Hij weet te overleven op plaatsen waar andere boomsoorten sterven. De lijsterbes staat daarom symbool voor kracht, standvastigheid en een sterk karakter.

Migizi de Arend werd door Gichi-Manidoo (de Schepper, het Grote Mysterie) begiftigd met een scherpe blik, sterke vleugels en een trotse houding. Migizi symboliseert moed en vóórkennis. De bergen en hoogvlaktes zijn zijn levensruimte.

Waabooz het Konijn vertegenwoordigt Wiinabozho, een boodschapper die Gichi-Manidoo op aarde vertegenwoordigt. Wiinabozho (of Wewanaboozhoo) is een belangrijk medium tussen verschillende soorten wezens die op, onder en boven de aarde leven en een geliefde weldoener van het Anishinaabe-volk, dat hij het geschenk van (medicinale) kennis bracht.

Waawaashkesh het hert ontving van Gichi Manidoo het geschenk van sierlijkheid. Hert vertegenwoordigt liefde.

Makwa de Beer ontving van Gichi-Manidoo de geschenken van moed en kracht. Beer, wiens klauwen wortels opgraven en wiens kennis van bessen en planten de mensen bijbrengt wat wel en niet eetbaar is, vertegenwoordigt de medicinale krachten van de Schepping. Beer brengt zijn kennis over aan de mensen in dromen en visioenen. (Zie onderstaande afbeelding van het schilderij 'Dreams Of Bear' door Ojibwe-kunstenaar Gelineau Fisher.)

De kleurenleer volgens de Midewiwin

Edelsmid Zhaawano maakt als uitgangspunt bij het ontwerpen van zijn trouwringen en trouwsieraden soms ook gebruik van een ander kleurenschema, met een symboliek die veel verder teruggaat en van een diepere rituele betekenis is voorzien dan bovenstaand voorbeeld.

De priesters van de Midewiwin lodge, het eeuwenoude genootschap van de Ojibwe Anishinaabeg dat uit helers, filosofen en wetenschappers bestaat, kennen van oudsher de volgende kleuren toe aan de componenten waaruit het Medicijnwiel bestaat:

Wit, de kleur van de ochtendster en het ochtendgloren, symboliseert het oosten. De edelsmid gebruikt hiervoor witgoud of platina of witte diamant;

Groen of lichtblauw symboliseert het zuiden, woonplaats van de Dondervogels en de vruchtbaarheid brengende regen die planten en bomen doet leven. De edelsmid gebruikt hiervoor groene edelstenen als toermalijn of smaragd of lichtblauwe stenen zoals aquamarijn, turkoois en aquamarijn;

Rood symboliseert de ondergaande zon die in het westen ondergaat. De edelsmid gebruikt hiervoor rood- of roségoud of bloedkoraal of rode edelstenen zoals robijn;

Zwart of donkerblauw symboliseert het noorden waar koude, ziekte en dood huist. De edelsmid maakt hiervoor gebruik van zwart zirkonium en zwarte diamant, of van blauwe saffier en lapis lazuli.

Bovenstaande afbeelding toont bicolor trouwringen uit de ringenlijn 'Wijsheid' waarbij de edelsmid in zijn keuze van de goudkleuren is uitgegaan van het kleurenprincipe van de Midewiwin. Het witgoud van beide trouwringen symboliseert het licht in het oosten, terwijl de geelgouden binnenzijde van de linker trouwring en de het roodgouden interieur van de rechter trouwring respectievelijk het pad van de zon in de zuidelijke hemel en de zonsondergang in het westen vertegenwoordigen. De gestileerde Levensweg die, aan de buitenzijde, en over de gehele lengte van de trouwringen is geplaatst, toont de kleur van de binnenzijde: geelgoud in de linker ring en roodgoud in de rechter ring.

De symbolen die edelsmid Zhaawano met behulp van de overlay-techniek aan de binnenzijden van beide trouwringen verwerkte, staan symbool voor de rituele reis van de grootvader zon van oost naar west.

Terug naar het begin van de pagina

Trouwringen weerspiegelen de symboliek van het Medicijnwiel

Trouwringen en het concept van de levenscirkel

De ronde vorm en de goudkleur van bovenstaande trouwringen verwijzen naar de speciale zegeningen die Waabananang (geest van het Oosten) het echtpaar brengt bij het ochtendgloren, in de vorm van kennis, bewust wording en gemoedsrust. Deze 'Grootvader' wordt als een wezenlijk onderdeel van de levenscirkel beschouwd en neemt daarom zijn eigen positie (en kleur) binnen het medicijnwiel in.

Het Ojibwe-medicijnwiel grafisch weergegeven

De betekenis van het getal vier in de trouwringen van Zhaawanart

Volgens de leer van de Midewiwin heeft Gichi-Manidoo de schepping onderverdeeld in vier ordes die onderling van elkaar afhankelijk waren: landschap, plantenwereld, dierenwereld en mensenwereld, en vier elementen: wind, vuur, water en rots. Om deze reden wordt alles in de natuur als een vier-eenheid beschouwd. Zo zijn er vier tijdeenheden: giizhig (dag), dibik (nacht), giizis (maan(d)) en gikinoonowin (jaar); vier windrichtingen: waaban (het oosten), bangishimog (het westen), giiwedin (het noorden) en zhaawan (het zuiden); vier soorten planten: waabigoniin (bloemen), mashkosiwan (grassen), mitigoog (bomen) en gitigaanensan (groenten), Daarnaast werden vier plantsoorten als bijzonder heilig beschouwd: asemaa (tabak), giizhik (witte cederconifeer), mashkodewashk (salie) en wiingashk (sweetgrass oftewel veenreukgras ).

In bovenstaande afbeelding zijn deze heilige planten volgens het principe van Medicijnwiel gerangschikt, waarbij tabak het oosten vertegenwoordigt, witte ceder het zuiden, salie het westen en sweetgrass het noorden.

Een aantal trouwringen-designs op deze website weerspiegelt wat betreft vorm en materiaalkeuze de bijzondere symboliek van deze vier heilige planten, wier geneeskrachtige en reinigende werking een belangrijke rol speelden in de cultuur van de indiaanse voorouders van de trouwringen-smid.

De lessen van het Medicijnwiel

De lessen van het Medicijnwiel werden in vroeger tijden door de Anishinaabe-ouderen mondeling uitgelegd waarbij een grafische voorstelling van de cirkel in de aarde of in het zand werd getekend. (Later werd dit concept ‘gematerialiseerd’ door middel van grafische voorstellingen met ingekleurde vlakken of kleine medicijnwielen van leer of plastic omwikkeld door stekelvarkenpennen in de kleuren van de vier winrichtingen.)

De 'Elder' begon in de regel met een uitleg te geven over de levensvormen die de mensen omringen of in henzelf bestaan. Deze levensvormen, die alle binnen dezelfde cirkel bestaan en onderling op verschillende niveaus in- en uitwisselbaar zijn, werden aan de hand van de volgende (quadratisch geordende) begrippen verklaard:

· Gichi-Manidoo (Het Grote Mysterie), de optelsom van alle Mysterie, vertegenwoordigd door het middelpunt van de cirkel;

· wendaanimag noodinoon (de vier windrichtingen: waaban het oosten, zhaawan het zuiden, bangishimog het westen en giiwedin het noorden);

· de vier aspecten van de menselijke persoonlijkheid – het fysieke (oost), het emotionele (zuiden), het mentale (westen) en het spirituele (noorden), met speciale aandacht voor 4 begrippen die als volgt werden benoemd: wiiyawima, het lichaam; ojichaagoma, de levenskracht (geest en ziel, de kern van een persoon); jiiban ('schaduw', een meestal onzichtbare substantie die in de hersens zetelt en waarneming en intuïtie genereert); en jiibaaman oftewel aura , een entiteit die voortkomt uit de geest/ziel/schaduw;

· ningo gikinowin (de vier seizoenen): de doorlopende cyclus van ziigwan lente (het oosten), niibin zomer (het zuiden), biboon winter (het noorden) en binaakwii herfst (het westen);

· de vier stadia van bimaadiziwin, een mensenleven: kindertijd (het oosten), pubertijd (het zuiden), volwassenheid (het westen) en ouderdom (het noorden);

· de izhinaagoziwinan (mensenrassen): geel (het oosten), rood (het zuiden), zwart (het westen) en wit (het noorden);

· de vier elementen: nibi (water; het oosten), noodin (wind; het zuiden), aki (aarde; het westen) en ishkode (vuur; het noorden) .

Al deze en meer levensvormen werden door de 'elder' met een bepaalde kleur geassocieerd en dienden als spiegel voor de toehoorder waarin hij of zij zichzelf weerspiegeld zag.

Onderstaande afbeelding, van een schilderij door Ojibwe Medicine Painter Chris Angeconeb getiteld 'Keewadinong', toont Giiwedin (de Geest van het Noorden) in de hoedanigheid van een beer. De beer kan hier worden opgevat als een metafoor van gevaar en morele valkuilen die ieder mensenleven - of huwelijk - bedreigt en waar men zich tegen dient te wapenen. Het is een thema dat edelsmid Zhaawano dikwijls in zijn trouwringen verwerkt.

'Keewadinong' door Ojibwe-kunstenaar Chris Angeconeb

Norval Morrisseau: 'Circle Of Four'. Volgens de leer van de Midewiwin heeft Gichi-Manidoo het universum onderverdeeld in vier ordes.