Invloed van de Pueblo/Dineh zilversmeden
De edelsmid en zijn belangrijkste stijlinvloeden
Ofschoon zijn trouwringen en vriendschapsringen van een persoonlijke, moderne stijlopvatting getuigen, sluiten de creaties van kunstenaar en trouwringen-smid Zhaawano Giizhik naadloos aan bij de traditie van de Native American silver and goldsmiths.
De trouwringen en vriendschapsringen die op deze website getoond worden, zijn dan ook het resultaat van een lange creatieve weg die zijn oorsprong vindt in de diverse edelsmeedtradities uit de Amerikaanse Southwest, van o.a. de Dineh-, Zuñi-en Hopi–zilversmeden uit de laat-19e en vroeg-20e eeuw.
Bovenstaande afbeelding: Radmilla Cody, Dineh fotomodel, draagt een traditionele manta pin van zilver en turkoois, een armband van zilver en bloedkoraal, een ring van zilver en turkoois en een heishi-stijl ketting van bloedkoraal.
Evolutie van sieraadkunst naar trouwringen-kunst
Eind jaren tachtig van de vorige eeuw, na eerst een blauwe maandag een opleiding tot goudsmid gevolgd te hebben in het Zuid-Hollandse Schoonhoven, begon Zhaawano sieraden in de Dineh-(Navajo)stijl te maken. Het boek van Ben W. Hunt “Indian Silversmithing” was op dit gebied zijn bijbel. Hieruit leerde hij stap voor stap op de klassieke, ouderwets ambachtelijke wijze sieraden maken.
In het verlengde hiervan bekwaamde de edelsmid zich in het stenen zetten op de Zuñi-manier en in de overlay-techniek van de Hopi. Aan de laatste gaf hij echter een unieke draai door haar niet op de bekende Hopi-wijze te gebruiken, met de geijkte geometrische patronen die kenmerkend zijn voor dit volk uit Arizona (zie bovenstaande afbeelding: Hopi Sun God & Kokopelli riemgesp, Berry Tawahonga).
In plaats daarvan ontwikkelde de edelsmid een totaal andere beeldtaal, even abstract als die van de Hopi maar met een spirituele ondertoon en een vormgeving die eerder neigt naar de diverse grafische, zeer minimalistische en economische stijlen van de Algonkische (o.a. de Ojibweg, Odaawaag, Cree en Mi-kmaq) culturen uit het subarctische gebied in Noord-Amerika, samengevat in de Canadian Woodland School Of Art. Een typisch voorbeeld van deze vorm van 'spirit writing' toont de afbeelding links, ontworpen door 'Medicine Painter' Brian Marion, afgeleid van de eeuwenoude rotstekeningen van het Anishinaabe-volk.
Het noorden (het land van zijn voorouders) en het zuiden (de bakermat van de Native smeedcultuur) komen zodoende samen in een groot deel van Zhaawano's huidige trouwringen -en sieraadcreaties: zie de hierboven afgebeelde oorknoppen van witgoud en geoxideerd zilver.
Een symbiose van smeedstijlen en symbolen
In de hiernaast afgebeelde unieke armband van witgoud en zilver, 'Vijf Totems' geheten, verbeeldt edelsmid en trouwringen-specialist Zhaawano een traditioneel verhaal van zijn indiaanse voorouders van het bovenschiereiland van Michigan, over de geboorte van de vijf oorspronkelijke dierclans. De armband toont daarnaast stijlinvloeden van diverse andere indiaanse culturen, alle afkomstig uit het Amerikaanse Zuidwesten.
Zo combineerde de trouwringen-smid in de armband de smeedstijl van de Dineh-zilversmeden (met de hand gesmeed design van massief zilver) met de grafische stijl en de overlay-techniek van de Hopi (abstract en geometrisch vormgegeven, geoxideerd design in een gelaagde constructie). Bij de vorming van de uit turkooizen en bloedkoraal bestaande 'kop' aan de bovenkant van de armband, liet de trouwringen-smid zich inspireren door de Ye'ii- and Kat'sina-afbeeldingen (maskers, poppen) van respectievelijk de Dineh en Hopi. De wijze van stenen zetten tenslotte, weerspiegelt de invloed van de Zuñi-juweliers.
De unieke smeedstijl van edelsmid Zhaawano
Gedurende de jaren 90 ontwierp en fabriceerde edelsmid Zhaawano ontelbare stijlvolle stukken - armbanden, ringen, trouwringen, oorsieraden, colliers, broches, maar ook bolo ties, riemgespen en concha riemen, tot aan zilveren bestek en flessenbakken toe.
Vanaf het begin ontwikkelde de edelsmid een geheel eigen stijl, waarbij de voornoemde overlay-techniek nu nog altijd een prominente plaats inneemt. De klassieke vormen en traditionele symbolen die de edelsmid als uitgangspunt nam, en die zich al gauw begonnen te verweven met zijn eigen dromen en emoties en (moderne) opvattingen over vorm, materiaal en kleur, kwamen vanaf 2004 tot volle wasdom in zijn huidige collectie van trouwringen en vriendschapsringen.
Zo komt iedere nieuwe creatie van de kunstenaar – en dit geldt zeker voor zijn trouwringen – van a tot z met de hand gesmeed, voort uit een zoektocht – soms in de vorm van dromen – naar zijn eigen culturele wortels. Maar hoezeer ook ondergedompeld in traditie, Zhaawano's eigen specifieke stijl komt altijd bovendrijven in alles wat zijn handen maken…
Afbeelding hierboven: bicolor gouden trouwringen van ZhaawanArt, een originele artistieke symbiose van de overlay-techniek van de Hopi uit het Amerikaanse Zuidwesten enerzijds, en anderzijds de grafische en spirituele traditie van de Algonkische/Anishinaabe volkeren uit de noordoostelijke woudgebieden van Noord-Amerika.
Lees meer over de geschiedenis van de indiaanse zilversmidkunst.
